Μάιος, μήνας-καρδιά και παλμός της Άνοιξης, μήνας-πρώτη μεγάλη βαθιά ανάσα μετά τον Χειμώνα, φέρνοντας στα αρώματα και στις περισσότερες ηλιόλουστες μέρες του τα αγγίγματα του επερχόμενου καλοκαιριού. Αγγίγματα αισθησιακά, που, αποσυντονίζουν -επιτέλους- τα καλά κουρδισμένα ρολόγια μας.
Πέντε μέρες του Μαΐου στην Καβάλα. Πέντε μέρες απόδρασης (που, για να είμαι ειλικρινής την είχα απόλυτη ανάγκη μετά την ατυχία του Βελιγραδίου) σε μια πόλη που, συνδυάζοντας την πλούσια ιστορία και την εξαιρετική ποικιλία τοπίων με τον σύγχρονο παλμό και τις ευκαιρίες για πολλές, διαφορετικές δραστηριότητες, μπορεί να προσφέρει μοναδικές εμπειρίες στον επισκέπτη κάθε εποχής.
Από τις δύο ημερήσιες πτήσεις της Aegean Airlines (που εκτελούνται κυρίως με τα Q400 της Olympic Air), επέλεξα επίτηδες την πολύ πρωινή. Η θέα της ανατολής του ήλιου μέσα από αεροπλάνο είναι μοναδική. Επιδιώξτε το κι εσείς αν έχετε τη δυνατότητα σε κάποιο ταξίδι σας. Το διεθνές αεροδρόμιο «Μέγας Αλέξανδρος» της Καβάλας, στη Χρυσούπολη, μας υποδέχθηκε περίπου στις 6.30 το πρωί με μια ονειρεμένη «ζωγραφιά» της πολύχρωμης αυγής ως φόντο πίσω από ένα παλιό Tristar που βρίσκεται χρόνια παρατημένο στην πίστα του αεροδρομίου και στολίζει μοναδικά τις πρώτες φωτογραφίες των επισκεπτών.
Από τις πρώτες βόλτες, εύκολα κανείς αντιλαμβάνεται ότι η Καβάλα δεν είναι μια πόλη που θα εξαντλείται με προγραμματισμένες επισκέψεις σε συγκεκριμένους χώρους, αρχαιολογικούς ή πιο σύγχρονους, μουσεία κ.τ.λ. Κάθε συνοικία, κάθε δρόμος σχεδόν έχει πολλά να αποκαλύψει για τη διαδρομή της πόλης στο χρόνο και την σύγχρονη ταυτότητά της.
Όπως σε κάθε ιστορικό τόπο, έτσι και στην Καβάλα, τις καλύτερες ιστορίες αφηγούνται οι λαϊκές συνοικίες, τα σπίτια και τα μαγαζιά που βάζουν ρίζες ζωών σε έναν τόπο και τον βοηθούν να ανθίσει, να προκόψει και να προχωρήσει μπροστά. Η περιήγηση στους κεντρικούς δρόμους, αλλά πολύ περισσότερο στην παλιά πόλη (που έχει επισήμως χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός και προστατεύεται) κρύβει όμορφες εκπλήξεις. Παραδοσιακά μακεδονίτικα σπίτια, νεότερα κτίσματα με νεοκλασική αύρα, τα περίφημα καπνομάγαζα και οι καπναποθήκες (σημαντικό κομμάτι της ιστορίας της πόλης), θυρεοί και παλιά οικόσημα σε μετόπες, οθωμανικές/ισλαμικές επιρροές, τα προσφυγικά αλλά και τα πιο μοντέρνα κτήρια, συνθέτουν ένα πλούσιο αρχιτεκτονικό μωσαϊκό.
Χτισμένη στον σχεδόν τριγωνικό (όπως φαίνεται από μακριά) λόφο της Παναγίας, η παλιά πόλη είναι από μόνη της ένα ισχυρό δέλεαρ για να επισκεφθεί κανείς την Καβάλα. Ο περίπατος στα στενά σοκάκια που σε πολλές μεριές θυμίζουν τα Αναφιώτικα της Αθήνας γαργαλάει τις αισθήσεις. Απολαύστε τα ολάνθιστα χαγιάτια και τις καταπράσινες αυλές των παλιών σπιτιών, δείτε τους αμέτρητους γλάρους να κάνουν χαμηλές πτήσεις πάνω απ' τα κεφάλια σας, αφεθείτε στον ήχο της θάλασσας από κάτω, που γίνεται ένα με το αεράκι, χαζέψτε στα τουριστικά μαγαζιά, πιείτε τον καφέ σας με θέα τη Θάσο, που προκαλεί σε απόσταση αναπνοής. Και καθώς ανεβαίνετε, μοιραία θα φτάσετε στο πανέμορφο κάστρο που στεφανώνει τον λόφο της Παναγίας. Το κάστρο της Καβάλας, που πρωτοχτίστηκε στα αρχαία χρόνια και ενισχύθηκε σημαντικά την περίοδο του Βυζαντίου, απέκτησε την τωρινή μορφή του κατά την Τουρκοκρατία (1425). Στο κέντρο του, ο κυλινδρικός πύργος με τον μεγάλο ιστό πάνω στον οποίον κυματίζει η ελληνική σημαία, προσφέρει από την κορυφή του, δίχως αμφιβολία, την καλύτερη θέα της πόλης. Το κάστρο, χρησιμοποιείται σήμερα και για καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και μαζί με τις καμάρες (θα τις δούμε παρακάτω) αποτελούν σήμα κατατεθέν της Καβάλας.
Κι αν κουραστήκατε από τις ανηφοριές της παλιάς πόλης και τη βόλτα στο κάστρο, μπορείτε να «κατέβετε» στο κέντρο με την πιο... πρωτότυπη δημόσια συγκοινωνία, ένα τουριστικό τρενάκι που ο Δήμος Καβάλας έχει διαμορφώσει σε αστικό λεωφορείο για το συγκεκριμένο δρομολόγιο!
Κάποια από τα πιο ενδιαφέροντα κτήρια της Καβάλας που σίγουρα αξίζει να αναζητήσετε και να επισκεφθείτε είναι...
...το δημαρχείο της Καβάλας. Από τα πιο εντυπωσιακά κτήρια της πόλης, χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και ήταν οικία Ούγγρου καπνέμπορα. Με τα έντονα μπαρόκ και γοτθικά του στοιχεία, το κτήριο μοιάζει με μίνι κεντροευρωπαϊκό πύργο. Ο Δήμος Καβάλας το αγόρασε το 1937 και μετέφερε εκεί την έδρα του.
...το Δημοτικό Ωδείο, ένα νεοκλασικό στολίδι με ελληνιστικά στοιχεία. Χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα ως κατοικία πλούσιου καπνέμπορα.
...το παλιό κτήριο του Ωδείου της Καβάλας, ακριβώς δίπλα στο Δημοτικό Ωδείο. Ροκοκό αριστούργημα με πλούσιο εξωτερικό γλυπτό διάκοσμο, που δυστυχώς σήμερα στέκει εντελώς έρημο και παρατημένο στη μοίρα του. Κρίμα, κρίμα, κρίμα!
...και βέβαια, οι καμάρες. Μέρος του μεσαιωνικού υδραγωγείου της Καβάλας, οι άψογα διατηρημένες καμάρες, που φαίνεται να «κόβουν» στα δύο την σύγχρονη πόλη, είναι σήμερα το πιο άμεσα αναγνωρίσιμο αξιοθέατό της. Χτίστηκαν από τον Ιμπραήμ πασά, βεζίρη του σουλτάνου Σουλεϊμάν του Νομοθέτη (ή Μεγαλοπρεπούς), μεταξύ 1520-1530. Το έργο, σύμφωνα με ευρήματα, στηρίχθηκε σε παλαιότερο υδραγωγείο, πιθανότατα της ρωμαϊκής εποχής, που είχε κατασκευαστεί τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες και λειτουργούσε έως τη μεσοβυζαντινή περίοδο.
Η μέρα, η κάθε μέρα στην Καβάλα, αξίζει να κλείνει με μια χαλαρή βόλτα στο λιμάνι, με τα τρία του μέρη, εμπορικό/επιβατικό, μαρίνα και ο χώρος για τα ψαροκάικα να δημιουργούν έναν όμορφο συνεχόμενο περίπατο πλάι στη θάλασσα που καταλήγει σε ένα μικρό λούνα παρκ, ή με την απόλαυση του ηλιοβασιλέματος από την παλιά πόλη - ιδανικά από τον πύργο του κάστρου. Κι όταν η νύχτα ανατείλει, σε ένα από τα πολλά καφέ, μπαρ ή εστιατόρια της πόλης, θα έχετε πολλά να σκεφτείτε για την επόμενη μέρα.
