Ένα ταξίδι στην καρδιά του χειμώνα, για πολλούς θα ήταν μια απόφαση μάλλον τολμηρή. Ως φίλος του χειμώνα, δε μου ήταν και ιδιαίτερα δύσκολο να αποφασίσω να οργανώσω το πρώτο μου μεγάλο ταξίδι του 2015 μέσα στον πάντα απρόβλεπτο Ιανουάριο. Και ο προορισμός; Αυτός αποφασίστηκε με μόνο σύμβουλο το ένστικτο - και κάμποσα βίντεο στο διαδίκτυο.
Η πρωτεύουσα της Σερβίας είναι μια πόλη που συγκεντρώνει πολλά από τα χαρακτηριστικά που με ενδιαφέρουν ιδιαίτερα σε έναν τόπο. Ιστορία που απαντάται, συμβιώνει και διατηρεί δυνατή θέση στη σύγχρονη εικόνα της, ενδιαφέροντες και ζωντανούς ανθρώπους, αρχιτεκτονική ποικιλομορφία, μεγάλες εκτάσεις πρασίνου και φυσικά τοπία, καθώς και αρκετά θρησκευτικά αξιοθέατα. Το μόνο που έμενε να επιβεβαιωθεί, ήταν ο ήρεμος καιρός που προέβλεπαν οι μετεωρολογικές ιστοσελίδες για το πενθήμερο που έκλεισα στο Βελιγράδι. Όλα τα άλλα, ήταν ήδη έτοιμα.
Νωρίς το μεσημέρι της Παρασκευής 23 Ιανουαρίου, κάνω βόλτες στο επίπεδο των αναχωρήσεων του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος», φορτωμένος με την όχι εντελώς γεμάτη Cabin Zero στον ώμο. Αν και έχω φροντίσει να κάνω check in ήδη από το σπίτι, πήγα νωρίς, για να ξεκινήσει και το ταξίδι νωρίς. Πάντα το ταξίδι σαν εμπειρία αρχίζει πριν φτάσεις, από το αεροδρόμιο. Περπατάω στα μαγαζιά, περιεργάζομαι σουβενίρ, ξεφυλλίζω περιοδικά και βιβλία, ανεβαίνω στο μικρό αλλά σπουδαίο μουσείο με ευρήματα από την γύρω περιοχή και μετά, ένας τελευταίος καφές και μόλις η ένδειξη «πύλη ανοιχτή» εμφανίστηκε στον ηλεκτρονικό πίνακα, ήταν η ώρα για τον έλεγχο διαβατηρίων και την επιβίβαση.
Η πτήση 850 της Aegean αναχώρησε στην ώρα της, με το Airbus 320 να είναι ικανοποιητικά γεμάτο και πάντως περισσότερο απ' όσο φανταζόμουν - για την εποχή και τον προορισμό. Έπειτα από περίπου μιάμιση ώρα ευχάριστης πτήσης με θαυμάσιο καιρό, το αεροπλάνο άρχισε να βλέπει όλο και πιο κοντά το έδαφος και τελικά στις τέσσερις παρά τέταρτο το μεσημέρι, προσγειωθήκαμε στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Βελιγραδίου, που φέρει το όνομα του σπουδαίου Σέρβου φυσικού και εφευρέτη, Νίκολα Τέσλα.
Από πριν προσγειωθούμε κιόλας, το Βελιγράδι φαινόταν σκεπασμένο από βαριά σύννεφα. Όχι τα γκρίζα που προειδοποιούν για μπόρα, αλλά νέφη που γίνονται ομίχλη, στοιχειώνουν την ορατότητα με την παρουσία τους, σαν ξωτικά και νεράιδες που διεκδικούν για τον εαυτό τους την πολιτεία, πλέκοντας απ' άκρη σε άκρη έναν αφιλόξενο λευκό ιστό για τους ανθρώπους, για να μπερδεύει, να αποπροσανατολίζει.
Ακριβώς δίπλα στο αεροδρόμιο, βρίσκεται το Μουσείο Αεροπορίας, ένα πολύ ενδιαφέρον μουσείο που στεγάζεται σε ένα εντυπωσιακό γυάλινο κτήριο που από μακριά μοιάζει με μανιτάρι και φιλοξενεί κυρίως παλιά πολεμικά αεροσκάφη (κάποια απ' αυτά μοναδικά στον κόσμο), πολιτικά αεροπλάνα από την εποχή της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας και άλλα εκθέματα που στρέφονται γύρω από την ιστορία της αεροπορίας στη χώρα. Είχα προγραμματίσει να επισκεφθώ το μουσείο αμέσως μετά την άφιξή μου, επειδή (όπως και το αεροδρόμιο) είναι σε μεγάλη απόσταση έξω από την πόλη και θα ήταν δυσκολότερο να το κάνω οποιαδήποτε άλλη μέρα, τελικά όμως η πυκνή νέφωση και η ομίχλη μου προκάλεσαν κάποια ανησυχία και αποφάσισα να πάω πρώτα στο ξενοδοχείο, αφήνοντας το Μουσείο Αεροπορίας για άλλη μέρα.
Ένα mini bus με τον αριθμό Α1 είναι η μοναδική δημόσια συγκοινωνία που συνδέει το αεροδρόμιο με το κέντρο του Βελιγραδίου. Το λεωφορείο ήταν βρώμικο και ο οδηγός, όσο περιμέναμε να αναχωρήσει, κάπνιζε μέσα στο όχημα σαν παλιά ατμομηχανή, όμως με το εισιτήριο της διαδρομής να είναι στα 300 δινάρια (κάτι λιγότερο από 2,5 ευρώ - το προμηθεύεστε από τον οδηγό) είναι σαφώς η καλύτερη και πιο συμφέρουσα επιλογή για να πας στην πόλη, γιατί τουλάχιστον ξέρεις σίγουρα και πού θα σε αφήσει. Το ταξί ως εναλλακτική είναι επίσης μια καλή επιλογή, αφού θα σας στοιχίσει το πολύ 2000 δινάρια (περίπου 16 ευρώ), απλά θα πρέπει να προσέξετε να είναι νόμιμο ταξί και όχι κάποιος από τους πολλούς πειρατές που κυκλοφορούν στο Βελιγράδι και εκμεταλλεύονται κυρίως τουρίστες που δεν γνωρίζουν αυτή την ιδιαιτερότητα.
Η διαδρομή ήταν μια πρώτη ξενάγηση στην ευρύτερη περιοχή του Βελιγραδίου. Αφήνοντας το αεροδρόμιο, το λεωφορείο διασχίζει όμορφες ανοικτές εκτάσεις γεμάτες θάμνους και ψηλά απογυμνωμένα φυλλοβόλα δέντρα κι απ' τις δυο μεριές του δρόμου. Εντυπωσιακό σκηνικό χειμωνιάτικης ομορφιάς, μιας φύσης που ξέρει να προσαρμόζεται και να περιμένει ξανά τη σειρά της να αναγεννηθεί με τα πρώτα φτερουγίσματα της άνοιξης. Και πιο μετά, τα πρώτα σπίτια της πόλης, πιο μικρά και αραιά στην αρχή, σιγά σιγά γίνονται περισσότερα, δίνουν τη θέση τους σε πολυκατοικίες, καταστήματα και τεράστια πολυώροφα κτήρια «σοβιετικού» τύπου - κάποια πολύ ενδιαφέρουσας αρχιτεκτονικής.
Το λεωφορείο μάς άφησε στην Slavija, μια κυκλική κεντρική πλατεία (σαν την παλιά Ομόνοια) γύρω από την οποία κινείται προς όλες τις κατευθύνσεις ένα δαιμονισμένο λεφούσι από αυτοκίνητα, λεωφορεία, τρόλεϊ και τραμ. Συμβουλεύτηκα τον χάρτη μου για να προσανατολιστώ και αποφάσισα να συνεχίσω για το ξενοδοχείο με τα πόδια ώστε να ρουφήξω όσες πιο πολλές εικόνες από την πόλη μπορούσα - σοφή επιλογή, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια.
Φτάνοντας στο ξενοδοχείο, το μόνο που ήθελα να κάνω ήταν να αφήσω τα πράγματά μου και να ξαναπάρω αμέσως τους δρόμους. Το περπάτημα μου δίνει μεγάλη χαρά, ειδικά όταν είμαι σε μέρη που δε γνωρίζω και μού διεγείρεται η επιθυμία για ανακάλυψη. Εκείνο το βράδυ το κρύο ήταν έντονο και μετά τις έντεκα είχε αρχίσει να πέφτει μια ψιλή, ελαφριά βροχή που αν η θερμοκρασία ήταν ακόμα χαμηλότερη θα ήταν χιόνι. Η πόλη ήταν μουντή, σαν κρυμμένη κάτω από μια ζεστή κουβέρτα, για να προστατευθεί από την ομίχλη και την διαπεραστική βραδινή υγρασία. Ακόμα και έτσι, όμως, η πρώτη μου βόλτα στο κέντρο του Βελιγραδίου ήταν απολαυστική. Οι κεντρικοί δρόμοι γεμάτοι κόσμο, στα καφέ και τα εστιατόρια, παρέες γιόρταζαν τον ερχομό του Σαββατοκύριακου, υπήρχαν ως και τολμηροί που παρά την ώρα και το κρύο έκαναν τζόκινγκ ή έβγαζαν βόλτα το σκύλο τους. Νιώθοντας αρκετά αδύναμος και κουρασμένος, προτίμησα να εγκαταλείψω τα σχέδιά μου για ένα ποτό και επέστρεψα στο ξενοδοχείο.
Το επόμενο πρωί, αν και εξακολουθούσα να αισθάνομαι αδύναμος, ακολούθησα το πρόγραμμά μου και επισκέφθηκα το περίφημο κάστρο Καλεμέγκνταν, ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα στο Βελιγράδι. Χτισμένο στο σημείο όπου ο Δούναβης συναντά τον ποταμό Σάβα, το καλοδιατηρημένο μεσαιωνικό κάστρο προσφέρει έναν μοναδικό περίπατο στο χρόνο και την ιστορία της πόλης. Η βόλτα αυτή, μάλιστα, έχει και ειδικό ελληνικό ενδιαφέρον, καθώς μέσα στα όρια του κάστρου βρίσκεται και ο πύργος Nebosja, όπου το 1798, φυλακίστηκε, βασανίστηκε και πέθανε ο Ρήγας Φεραίος. Με το κρύο να γίνεται όλο και πιο τσουχτερό και τις δυνάμεις μου να με εγκαταλείπουν, επέστρεψα ξανά στο ξενοδοχείο μέσω του περίφημου πεζόδρομου Μιχαήλοβα, ενός εμπορικού δρόμου με καταστήματα κάθε είδους, ζαχαροπλαστεία, καφέ, πλανόδιους και μουσικούς, που αρχίζει από ένα μεγάλο πάρκο στην είσοδο του Καλεμέγκνταν και καταλήγει στην πλατεία Δημοκρατίας, την κεντρικότερη της πόλης.
Στην επιστροφή, επίσης, πρόλαβα να επισκεφθώ και τον Ιερό Ναό του Αγίου Σάββα, έναν τεράστιο, εντυπωσιακό ναό κοντά στην πλατεία Slavija που άρχισε να κατασκευάζεται το 1985 με βάση τα σχέδια της Αγίας Σοφίας. Ο ναός έχει ολοκληρωθεί εξωτερικά, αλλά ακόμα διαμορφώνεται το εσωτερικό του, αν και λειτουργεί κανονικά και είναι σήμερα μία από τις μεγαλύτερες εν ενεργεία Ορθόδοξες εκκλησίες του κόσμου. Και εδώ, συνάντησα -δυστυχώς- μαγαζάκια και πάγκους με θρησκευτικά σουβενίρ, εικόνες και βιβλία μέσα στον εσωτερικό χώρο του ναού, κάτι που πραγματικά με εξοργίζει, όσο κι αν προσπαθώ να κατανοήσω την ανάγκη συγκέντρωσης πόρων για την αποπεράτωση ενός τέτοιου μεγάλου ναού, το θεωρώ μεγάλη ασέβεια.
Τις επόμενες ώρες, η ίωση που είχε ήδη αρχίσει να καταβάλλει τον οργανισμό μου, εμφανίστηκε πια κανονικά. Ο υψηλός πυρετός, ο βήχας και όλα τα άλλα «καλά» που σέρνει μαζί της μια τέτοια ίωση, με ανάγκασαν να μείνω στο ξενοδοχείο όλες τις υπόλοιπες τρεις μέρες του ταξιδιού μου, χάνοντας την ευκαιρία να δω και να γνωρίσω καλύτερα το Βελιγράδι, μια πόλη που σίγουρα είχε πολλά ωραία να μου προσφέρει.
To πρωινό της Τετάρτης 28 Ιανουαρίου στο αεροδρόμιο, μετά από τρεις μέρες ταλαιπωρίας, αισθάνθηκα ήδη καλύτερα βλέποντας το Q400 της Ολυμπιακής να ετοιμάζεται να μας υποδεχθεί για την πτήση επιστροφής στην Αθήνα.
Τώρα, όπως καταλαβαίνετε, έχω αφήσει ανοιχτούς λογαριασμούς με το Βελιγράδι, ανοιχτούς κυριολεκτικά, αφού στον έλεγχο διαβατηρίων της ημέρα της επιστροφής μου, η κυρία στον γκισέ του αεροδρομίου «Νίκολα Τέσλα» έλεγξε βέβαια το διαβατήριό μου, αλλά ξέχασε(;) να μου το σφραγίσει. Έτσι, έχω ένα in χωρίς out από το Βελιγράδι να υποσημειώνει το ταξίδι αυτό που από ατυχία δεν απόλαυσα και ελπίζω να έχω την ευκαιρία να το απολαύσω όπως πρέπει σύντομα ξανά.
